تغییرات شاخص‏ های فیزیولوژیک و نمایه متابولیتی مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica) در پاسخ به تنش خشکی

Authors

  • آناهیتا شریعت دانش آموخته دکتری گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
  • جواد هادیان دانشیار، گروه مهندسی کشاورزی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
  • قاسم کریم زاده دانشیار، گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
  • محمد حسن عصاره استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
Abstract:

مرزه خوزستانی یکی از نه گونه انحصاری جنس مرزه در ایران محسوب می‏شود که به‎دلیل داشتن ترکیب فنلی کارواکرول در اسانس و اسیدهای فنلی رزمارینیک و کافئیک در عصاره، دارای اثرات ضد میکروبی قوی می‌باشد که در درمان تعدادی از بیماری‌ها مؤثر است. در این تحقیق، تنش خشکی از طریق روش قطع آبیاری در مرحله گلدهی بر یک کلن از مرزه خوزستانی اعمال شد. نمونه‌برداری در فواصل سه روز و در پنج مرحله انجام شد و تعدادی از شاخص‏های فیزیولوژیک اندازه‏ گیری شد. به‎منظور استخراج اسانس و تعیین بازده آن از دستگاه کلونجر، برای تعیین درصد ترکیبات موجود در اسانس از دستگاه‏ های GC و GC/MS و برای تعیین مقدار ترکیبات موجود در عصاره الکلی از دستگاه HPTLC استفاده شد. نمایه متابولیتی تهیه شده بر حسب الگوی زمان بیانگر روند افزایشی -کاهشی برای ترکیبات فنلی و ترپن‏هایی مانند تیمول، گاماترپینن، پاراسیمن، کافئیک اسید و رزمارینیک اسید بود. همچنین، تنش خشکی منجر به افزایش معنی‏دار بازده اسانس، قندهای محلول و پرولین و نیز کاهش معنی‏دار شاخص‏های توان آبی برگ، محتوای نسبی آب برگ و رنگیزه‏های گیاهی شد. نمایه متابولیتی مرزه خوزستانی بیانگر راهبردهای بکار گرفته شده این گیاه در ایجاد فنوتیپ‏های بیوشیمیایی مختلف می‏باشد. همچنین از نتایج کاربردی این تحقیق می‏توان به ‎کاربرد اثربخش تنش خشکی قبل از برداشت محصول اشاره کرد که منجر به افزایش کیفی محصول می‏شود. این تحقیق بیانگر اثر تنش خشکی بر خصوصیات فیزیولوژیک و متابولیسم ثانویه می‌باشد تا در آینده با استفاده از مهندسی متابولیک این گونه با ارزش بتوان تولید ترکیبات مهمی مانند کارواکرول، رزمارینیک اسید و کافئیک اسید را افزایش داد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل اثر تنش شوری و سالیسیلیک اسید بر برخی ویژگی های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica .Jamzad)

مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica) یک گیاه دارویی با ارزش متعلق به تیره نعناعیان می باشد که در مناطق گرم و خشک جنوب غربی ایران می روید. در پژوهش حاضر اثر غلظت های 0، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار شوری(NaCl) و غلظت های 0، 5/0 و 0/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید (SA) در طرح فاکتوریل و به صورت کاملا تصادفی با 8 تکرار در کشت گلخانه ای روی پارامترهای بیوشیمایی و فیزیولوژیکی این گونه در بخش های هوایی ...

full text

عوامل مؤثر بر ریزازدیادی گیاه دارویی مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad)

مرزه خوزستانی (JamzadSatureja khuzistanica) انحصاری ایران است و با وجود ارزش دارویی فراوان در حال انقراض می‌باشد. به‎منظور تکثیر انبوه آن از طریق ریزازدیادی، جوانه‌های جانبی از منطقه پل‌دختر استان لرستان جمع‌آوری شد. برای سترون‎سازی جداکشت‌ها بهترین تیمار محلول کلرید جیوه یک درصد به‎مدت 6 دقیقه تعیین شد. بهترین محیط نوشاخه‌زایی پس از بررسی 12 تیمار مختلف، محیط کشت پایه MS حاوی هورمون‌های BA، 2i...

full text

بررسی اثر تنش خشکی بر برخی شاخص های فتوسنتزی و رشدی گیاه مرزه (.Satureja hortensis L)

برای مدیریت بهتر عملکرد گیاه تحت شرایط تنش آبی و بررسی وضعیت رشد گیاه، تعرق، هدایت روزنه‌ای، توان فتوسنتزی گیاه (فرآیند اصلی تعیین‌کننده رشد گیاه) و رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئید) آزمایشی به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان در سال 1396 انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تنش خشکی در چهار سطح (شاهد، 80، 60 و 40 درصد نیاز آبی گیاه) ب...

full text

بررسی تغییرات کمی و کیفی اسانس مرزه (Satureja hortensis L.) در طی تنش خشکی در مزرعه

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر تولید کمی و کیفی اسانس و ترکیبهای عمدة موجود در گیاه Satureja hortensis L. ,گیاه فوق تحت تیمارهای مختلف تنش خشکی قرار گرفت. تیمارها برحسب مقادیر ظرفیت زراعی بدست آمده و برحسب اعمال تیمارهای تنش که عبارت بودند از آبیاری در حد ظرفیت زراعی در طی دوره رویشی (C F), تنش ملایم (LS = 2.3 ظرفیت زراعی) در دو مرحله دوره رویشی و در زمان گلدهی و تنش شدید (HS = 1.3 ظرفیت زراع...

full text

مقایسه کمی و کیفی اسانس مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) در رویشگاههای مختلف غرب و جنوب غرب ایران

فعالیت‌های زیستی و کاربرد اسانس‌ها در صنایع مختلف به ترکیبات سازنده آن‌ها بستگی دارد که تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد. کمیت و کیفیت اسانس تحت تاثیر رویشگاه نیز قرار می‌گیرد. مرزه خوزستانی متعلق به تیره نعناعیان و یکی از گیاهان بومی ایران است که به طور گسترده در جنوب ایران پراکنش دارد. در این پژوهش اسانس حاصل از این گیاه در مرحله گلدهی کامل در سه رویشگاه مختلف واقع در استان‌های غرب و جنوب...

full text

بررسی اثر کودهای زیستی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه خوزستانی(Satureja khuzistanica Jamzad)

سابقه و هدف : مرزه خوزستانی یک گیاه دارویی با ارزش و بومی بوده که در جنوب غرب ایران به صورت وحشی رشد می کنند و غنی از ترکیبات فنولی کارواکرول در اسانس بوده و به همین جهت از فعالیت بیولوژیکی قابل توجهی برخوردار می باشد. مرزه خوزستانی به عنوان گیاه دارویی جدید در ایران مطرح است و تحقیقات اندکی روی این گیاه انجام شده است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی واکنش گیاه دارویی مرزه خوزستانی به کاربرد ک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 2

pages  232- 246

publication date 2017-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023